ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੋਧ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਵਿਸ਼ਾ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਥਾਰਟੀ ਹੈ: ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ-ਅੱਜ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਮਹਾਂ ਵਿਕਾਸ ਅਘਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 3 ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੋਧਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫੀਡਬੈਕ ਦੇਣ ਲਈ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। 3 ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦਿਆਂ, ਇਹ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਵਿਸ਼ਾ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਥਾਰਟੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਨਾ-ਸਹਿਣਯੋਗ ਜਬਰ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸੈਂਕੜੇ ਕਿਸਾਨ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 7 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮੁੜ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਬਿਆਨ ਚਲ ਰਹੇ ਅੰਦੋਲਨ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿਚ ਸੋਧ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਾ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵੱਲੋਂ ਮੁਅੱਤਲ ਕੀਤੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿਚ ਸੋਧ ਕਰਨਾ ਸਮਝ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਸਾਰੇ 3 ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਰਾਜੇਵਾਲ, ਡਾ. ਦਰਸ਼ਨ ਪਾਲ, ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਚਡੂਣੀ, ਹਨਨ ਮੌਲਾ, ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਡੱਲੇਵਾਲ, ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਉਗਰਾਹਾਂ, ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ‘ਕੱਕਾ ਜੀ’, ਯੁੱਧਵੀਰ ਸਿੰਘ, ਯੋਗੇਂਦਰ ਯਾਦਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਹਾੜੀ 2020-2 ਵਿਚ ਕਣਕ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਖ੍ਰੀਦ ਸਬੰਧੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕਣਕ ਦੇ ਕੁੱਲ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਖਰੀਦ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ – ਇਹ ਕਣਕ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਸਿਰਫ 39.65% ਹੈ (ਕੁੱਲ ਕਣਕ ਦੇ 109.24 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਵਿਚੋਂ 43.32 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ) ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ।

6 ਅਕਤੂਬਰ 2020 ਨੂੰ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਿਰਸਾ ਵਿੱਚ ਪੱਕਾ ਮੋਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਮੋਰਚੇ ਨੂੰ 9 ਮਹੀਨੇ ਪੂਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅੱਜ ਸਿਰਸਾ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਅਤੇ ਰਣਜੀਤ ਚੌਟਾਲਾ ਵਿਰੁੱਧ ‘ਧਿੱਕਰ’ ਰੈਲੀ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਕਿਸਾਨ ਮੋਰਚਾ ਦੇ ਕਈ ਆਗੂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।

ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ-ਕਿਸਾਨ ਮੋਰਚੇ ਦੇ ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਫਾਦਰ ਸਟੇਨ ਸਵਾਮੀ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜ਼ਲੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਝਾਰਖੰਡ ‘ਚ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਰਪਿਤ ਯੋਧੇ ਵਜੋਂ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਭੀਮਾ-ਕੋਰੇਗਾਓਂ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਝੂਠੇ ਫਸਾਉਣ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਜਰੂਰਤ ਦੇ ਨਿਆਂਇਕ ਹਿਰਾਸਤ ‘ਚ ਰੱਖਣ, ਉੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਸਹਾਇਤਾ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਬੁਢਾਪੇ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜ਼ਮਾਨਤ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੇ ਅਨਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਨਿਆਂ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਅਨਿਆਂ ਦਾ ਵੀ ਉਹ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ।

ਕਿਸਾਨ ਖ਼ਾਸਕਰ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਝੋਨੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਅਕਸਰ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਸਿੰਜਾਈ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਫਸਲ ਸੁੱਕਣ ਬਾਰੇ ਡੂੰਘੀ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਿਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਬੈਠਕ ਨੂੰ ਮੀਟਿੰਗ ਅਤੇ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਕਾਲੇ ਝੰਡਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।

ਕੱਲ੍ਹ ਵਾਲਮੀਕਿ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਲ, ਭਾਰਤੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸੰਘ, ਦਿੱਲੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਚੌਪਲ, ਚਾਣਕਿਆਪੁਰੀ ਵਾਲਮੀਕੀ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨਾਲ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਸੰਘ ਦੁਆਰਾ ਆਰੰਭੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਕਿਸਾਨ ਪੰਚਾਇਤ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਭਾਜਪਾ-ਆਰਐਸਐਸ ਦੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਤੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੰਡਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਪਿਛੋਕੜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪੰਚਾਇਤ ਦੇ ਸਮੂਹ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿੜ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਵਿਵਾਦਵਾਦੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਫਿਰਕਿਆਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੇ।

ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਸੱਚਮੁਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲਹਿਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕੁੱਝ ਵਿਲੱਖਣ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਲੀ ਦੇ 29 ਸਾਲਾ ਰਿਸਰਚ ਸਕਾਲਰ ਦਾ ਹੈ। ਅਨੂਰੂਪ ਕੌਰ ਸੰਧੂ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। 9 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਏ ਯਤਨਾਂ ਬਾਰੇ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਮੌਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਮੌਤ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦਾ ਉਸਦਾ ਅਨੁਭਵ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੀ ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪਹਿਚਾਣ ਵਿਚ ਹੈ। ਅਨੂਰੂਪ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਅਮਰ ਮੰਡੇਰ, ਜੈ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਅਤੇ ਹਰਿੰਦਰ ਹੈਪੀ ਦੁਆਰਾ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਉਹ ਮੀਡੀਆ ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਮੋਰਚੇ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਲਾੱਗ ਸਾਈਟ ਇਹ ਹੈ : https://humancostoffarmersprotest.blogspot.com/2020/12/list-of-deaths-in-farmers-protest-at.html

ਕਿਸਾਨ-ਸੰਘਰਸ਼ ‘ਚ ਅੱਜ ਦੋ ਕਿਸਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੋਗਾ ਜਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਜੋ 26 ਨਵੰਬਰ, 2020 ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਮੋਰਚੇ ‘ਤੇ ਸਿੰਘੂ ਬਾਰਡਰ ‘ਤੇ ਡਟੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਿਸਾਨ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਜੋ ਤਰਨਤਾਰਨ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਨ, ਵੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ।